Duitse loterijen spelen al jaren een centrale rol in het financieren van sport, cultuur, monumentenzorg, natuurprojecten en sociale programma’s. Jaarlijks vloeit ruim €3 tot €3,4 miljard naar publieke voorzieningen en maatschappelijke organisaties. Deze bijdrage maakt de Duitse loterijsector tot één van de grootste niet-fiscale geldstromen voor het algemeen nut.
Deutscher Lotto- und Totoblock (DLTB)
De 16 staatsloterijen die samenwerken binnen de Deutscher Lotto- und Totoblock (DLTB) genereren een enorme maatschappelijke impact. Niet alleen via loterijheffingen, maar ook via vaste fondsbijdragen per spel, zoals GlücksSpirale en Eurojackpot. Van sportverenigingen tot restauratie van historische gebouwen – loterijgelden vormen een stabiele en essentiële bron van financiering.
Totale maatschappelijke bijdrage (2023–2024)
- €3,28 miljard afdracht in 2023
- €3,4 miljard in 2024
- Gemiddeld €9 miljoen per dag bestemd voor publieke doelen
- Geldstromen naar o.a. sport, cultuur, jeugd, welzijn, natuur, monumentenzorg
Deze bedragen bestaan uit belastingen, licentiebijdragen, fondsafdrachten en specifieke procentuele bijdragen per spel.
Hoe de verdeling werkt
Ongeveer 40% van de bruto loterijomzet vloeit – na prijzengeld en kosten – terug naar de samenleving via:
Sport
- Lokale sportclubs
- Jeugd- en amateurprogramma’s
- Bouw en renovatie van sportaccommodaties
- Financiering van sportstichtingen
Cultuur & kunst
- Musea en culturele instellingen
- Muziek- en theaterprojecten
- Regionale erfgoed-initiatieven
Welzijn & sociale projecten
- Inclusie en zorg
- Jeugdwerk en buurtprojecten
- Gezondheids- en welzijnsorganisaties
Milieu & natuur
- Natuurherstel
- Milieuprojecten
- Biodiversiteitsprogramma’s
Monumentenzorg (Denkmalschutz)
- Restauratie van historische gebouwen
- Behoud van cultureel erfgoed
- Regionale erfgoedprojecten
Voorbeelden per deelstaat
LOTTO Niedersachsen (2024)
In Niedersachsen werd in 2024 ongeveer €362 miljoen afgestaan aan deelstaatfondsen. Het geld werd ingezet voor:
- sportinfrastructuur
- sociale voorzieningen
- kunst & cultuur
- milieu
- monumentenzorg
Onderdeel hiervan is ondersteuning van de Lotto-Sport-Stiftung, één van de grootste regionale sportfondsen in Duitsland.
De rol van GlücksSpirale
GlücksSpirale is één van de belangrijkste structurele geldschieters voor monumentenzorg in Duitsland.
Sinds 1991 ging:
- €583 miljoen naar de Deutsche Stiftung Denkmalschutz
- Een vast percentage naar de Duitse Sportkoepel (DOSB)
- Een deel naar welzijnsorganisaties
Hierdoor is GlücksSpirale meer dan een loterij: het is een maatschappelijk fonds met een structurele impact.
Sociale loterijen (buiten de staatsloterijen)
Naast de staatsloterijen bestaan er ook sociaal-loterijen, die elk jaar honderden miljoenen investeren in sociale projecten:
- Aktion Mensch
- Deutsche Fernsehlotterie
- Deutsche Postcode Lotterie
Deze organisaties ondersteunen onder meer:
- inclusieprojecten
- gehandicaptenzorg
- onderwijs
- sociale innovatie
- zorg- en welzijnsinitiatieven
Hun gezamenlijke impact loopt jaarlijks op tot meer dan een half miljard euro.
Waarom deze geldstroom uniek is
Duitse loterijen vormen een zeldzame combinatie van:
- hoge inkomsten
- wettelijk toezicht
- transparante fondsafdracht
- directe impact op regionale projecten
Dankzij dit model blijft de financiering van maatschappelijke doelen stabiel, voorspelbaar en onafhankelijk van politieke wisselingen.
Conclusie
De Duitse loterijen zijn net als andere landen goed gezind op lokale projecten. Voor ruim 3 miljard wordt er besteed aan een beter Duitsland.